หลายคนคงกำลังหากิจกรรมทำในช่วงสงกรานต์ วันนี้เลยจะพามารู้จักประเพณีหนึ่ง ที่เป็นที่รู้จักกันเป็นอย่างดี และหลายๆ คนอาจจะเคยเห็นกันอยู่บ่อยครั้งในโอกาสพิเศษ สำคัญต่างๆ เช่น วันสงกรานต์ ก็คือ “ประเพณีการก่อเจดีย์ทราย” นั่นเอง
ภาพจาก:http://www.bpsthai.org/BPS_Links/Contest_L/Contest_Results/2010/Songkran.html
ซึ่งประเพณีนี้ นิยมทำกันในทุกภาคของประเทศไทย ในวันสำคัญๆ ต่างกัน โดยเจาะเน้นวันสำคัญทางพระพุทธศาสนา หรือวันสำคัญที่ยิ่งใหญ่ เช่นวันสงกรานต์ หรือปีใหม่ไทยนั่นเอง
โดยประวัติของประเพณีการก่อกองทราย นั้นย้อนไปได้ถึงสมัยพุทธกาล โดยครั้งนั้น พระเจ้าปเสนทิโกศล แห่งแคว้นโกศล ได้อัญเชิญพระพุทธองค์ ให้เสด็จไปประทับ เพื่อแสดงพระธรรมเทศนา
ภาพจาก:http://news.ch3thailand.com/khrongkhaidaasapparod/40911
ครั้นเมื่อพระมหาบุรุษ ทรงเสด็จไปยังแคว้นโกศล พร้อมพระสงฆ์สาวกจำนวนมาก พระเจ้าปเสนทิโกศล ได้ทรงทอดพระเนตรเห็น จึงมีความศรัทธา จึงชักชวนให้เหล่าพุทธบริษัท ก่อกองทรายเป็นรูปเจดีย์กว่า 8 หมื่น 4 พันองค์ พร้อมประดับธงทิวเป็นพุทธบูชา
ภายหลังพระเจ้าปเสนทิโกศล ได้เข้าเฝ้าพระพุทธองค์ พร้อมทูลถามถึงอานิสงส์ของการก่อเจดีย์ทราย ซึ่งพระผู้มีพระภาคเจ้า ทรงตรัสว่า การก่อเจดีย์ทรายเพื่อถวายเป็นพุทธบูชา แม้เพียงองค์เดียวนั้น จะมีอานิสงส์ ไม่ตกนรก เกิดเป็นมนุษย์จะเพียบพร้อมด้วยยศถาบรรดาศักดิ์ หากตายไปจะได้เกิดเป็นเทพยดานางฟ้า จากความเชื่อที่ว่านี้ ทำให้เกิดเป็นประเพณีการก่อเจดีย์ทราย วันสำคัญทางศาสนาต่างๆ ในภายหลัง
ภาพจาก:http://www.banmuang.co.th/news/region/78299
นอกจากเรื่องความเชื่อทางศาสนาแล้ว ยังเป็นกุศโลบายในการเชื่อมความสัมพันธ์ และความสามัคคีแก่คนในชุมชน โดยจะมีความเชื่อเกี่ยวเนื่องกับเรื่องการขนทรายเข้าวัด ในสมัยก่อน ว่าการช่วยกันขนทรายเข้าวัดสำหรับการซ่อมแซม หรือก่อสร้างสิ่งก่อสร้างในวัดนั้นจะได้บุญกุศล ส่วนทรายที่เหลือจากการก่อสร้าง ก็จะนำมาก่อเป็นเจดีย์ทราย เพื่อเพิ่มอานิสงส์ ผลแห่งการทำบุญนั้นเอง
แต่เดิมนั้นการก่อเจดีย์ทราย จะนิยมทำกันในโอกาสสำคัญทางศาสนาต่างๆ แต่ต่อมาก็ได้ปรับเปลี่ยน โดยปัจจุบันจะมีการก่อเจดีย์ทรายในวันสงกรานต์ (13-15 เมษายน ของทุกปี) ที่หมายถึงวันขึ้นปีใหม่ และวันแห่งการทำบุญมหากุศล โดยจะทำการก่อเจดีย์ทรายพร้อมกับการทำกิจกรรมทางศาสนาต่างๆ
ภาพจาก:http://pucharapon252.blogspot.com/
ในวันสงกรานต์นั้น จะมีการขนทรายเข้ามาในวัด แต่เดิมนั้นเพื่อจุดประสงค์อื่น แต่ปัจจุบันนั้นเพื่อเป็นการใช้ก่อเจดีย์ทราย โดยพุทธศาสนิกชน จะเข้าวัดมาทำบุญ สรงน้ำพระ และมีการเล่นสาดน้ำ ตลอดจนการก่อเจดีย์ทรายประดับด้วยธงกระดาษหลากสีสันต่างๆ กันไป โดยจะมีการอธิษฐานเกี่ยวกับความเชื่อเรื่องอานิสงส์ ของการก่อเจดีย์ทราย ดังที่กล่าวไปแล้วในพุทธตำนาน
ปัจจุบันประเพณีการก่อเจดีย์ทรายนั้น เริ่มจะเลือนหายไปจากสังคมไทยบ้างแล้ว และถ้าไม่มีการอนุรักษ์เอาไว้ น่าจะหายไปในที่สุด เราควรจะอนุรักษ์ไว้เพื่อให้ลูกหลานได้เห็นต่อไป
*********
สนใจติดตามข้อมูล อ่านต่อได้ที่
https://www.facebook.com/Pantae.fan
กดติดตามกัน เพื่อรับเรื่องราวดีๆ