[article] ย้อนเวลาสู่ยุคเทพเจ้ารุ่งเรือง… สมัยอียิปต์โบราณ

 
 
 
สน่ห์แห่งความรุ่งโรจน์ของอาณาจักรอียิปต์โบราณที่ยังคงปกครองด้วยทวยเทพทรงอิทธิฤทธิ์  ทุกท่านคงปฏิเสธไม่ได้ว่ามันเป็นยุคทรงพลังที่เกินกว่าจะห้ามใจไม่ตามติดไปโลดแล่นกับเรื่องราวอันน่าตื่นนั้น ตามที่ Summit Entertainment  นำเสนอภาพยนตร์เรื่อง The Gods Of Egypt

    ข้าพเจ้าไม่อาจรู้ได้ว่าภาพยนตร์ฟอร์มยักษ์เรื่องนี้จะติด Top Ten Ranking of Box office หรือไม่ แต่เรื่องราวของทวยเทพโบราณที่ชาวมนุษย์ในสมัยนั้นนับถือและมีศิลปะรูปภาพของท่านเทพอยู่เต็มไปหมดนั้น เป็นเรื่องที่มีเสน่ห์อยู่ในตัวอยู่แล้ว

    เรื่องของเทพเจ้าเกิดขึ้นเกือบยุคแรกของวิวัฒนาการที่มนุษย์เริ่มมีวัฒนธรรม มีวิถีชีวิต มีความเชื่อ โดยเราปฏิเสธไม่ได้ว่าทุกคนล้วนต้องการที่พึ่งทางจิตใจ และสิ่งมหัศจรรย์ของโลกที่เป็นไป หรือภัยพิบัติมากมายที่คนยุคโบราณอธิบายไม่ได้ ล้วนทำให้เชื่อว่ามาจากทวยเทพ ที่เป็นตัวแทนของธรรมชาติรอบตัวมนุษย์ ...เช่น สิ่งแรกก็คงไม่พ้นพระอาทิตย์ ผู้ซึ่งร้อนแรง ชัดเจน กำหนดกลางวันกลางคืน เกิดแสงสว่างทั่วผืนดิน ก่อให้เกิดไฟต่างๆ จะเป็นเหมือนสัญลักษณ์ของเทพเจ้าที่อยู่สูงสุด รองลงมาก็เป็นพระจันทร์ มวลสาร ดิน น้ำ ลม ไฟ และตามด้วยสัตว์ต่างๆ หรือแม้กระทั่งโลกแห่งความตาย หรือใดๆที่มีอิทธิพลรอบกายมนุษย์ ...ซึ่งข้าพเจ้าจะไม่ขอเอ่ยถึงความงมงาย เพราะในยุคนั้นเชื่อว่า ไร้ซึ่งคำจำกัดความของคำว่างมงาย มีเพียงการดำเนินชีวิตควบคู่ไปกับธรรมชาติ ไม่ซับซ้อน

   หากมองให้ลึกลงไปนอกจากมนุษย์จะต้องการที่พึ่งพิงเพื่อยึดถือปฏิบัติต่อตนเองและสังคมรอบข้างแล้ว แต่ยังเห็นว่ามนุษย์นั้น 'รู้คุณค่า' ...เรียกได้ว่า มนุษย์รู้คุณต่อธรรมชาติ ขอบคุณสิ่งแวดล้อมที่เกื้อหนุนกันมาตลอดในการดำรงชีวิตอยู่บนโลกใบนี้ …มีการขอโทษ ขอคมาต่ออภัยพิบัติ ต่อธรรมชาติผู้ซึ่งยิ่งใหญ่กว่าเหล่ามนุษย์มากเหลิอเกิน

สำหรับอียิปต์เองเป็นดินแดนที่เป็นต้นกำเนิดศิลปะหลายแขนงของโลก ซึ่งสำหรับบทบาทเหล่านั้นมีตำนานเล่าว่าอยู่ในบริบทแห่งทวยเทพด้วย ไม่ว่าจะเทพเจ้าผู้ซึ่งกำเนิดสรรพสิ่ง เทพเจ้าผู้ซึ่งถ่ายทอดวิชาแก่มนุษย์แล้วขยายออกไปอย่างกว้างขวางทั่วโลก ส่วนความแตกต่างระหว่างเทพเจ้าของอียิปต์กับเทพเจ้าตระกูลตะวันตกนั้น ก็เห็นเด่นชัดในเรื่องของรูปสัตว์สัญลักษณ์แทนเทพต่างๆ โดยคาดการว่าเกิดจากการหยิบยกหน้าที่ของสัตว์ในการบอกเล่าบริบทของเทพองค์นั้นๆ
 
    สำหรับพหุเทวนิยมอย่างตำนานเทพอียิปต์นั้นมีมากมายหลายองค์เลยค่ะ... แถมยังมีหลากหลายตำราที่มาด้วยนะเออ (ไอ้ตรงนี้นี่แหละที่ทำให้งง) มีความสัมพันธ์ซับซ้อนไปมา ยากแก่การลำดับเรียงญาติมากกกกก.... ดังนั้นเลยขอข้ามบางเรื่องที่จะทำให้มึนงงเปล่าๆ แล้วไปรู้จักกับเทพเจ้าหลักๆผู้มีบทบาทสำคัญในประวัติศาสตร์และเป็นตัวหลักที่โลดแล่นอยู่ในภาพยนตร์ดีกว่าค่ะ (ซึ่งจริงๆมีอีกหลายองค์เลยยยย)

.
.

เริ่ม!


เทพรา (Ra) 

องค์นี้ต้องขอพูดถึงหน่อยเพราะท่านถูกกล่าวถึงว่าเป็นเทพแห่งทุกสรรพสิ่ง เป็นบิดาแห่งมวลมนุษยชาติ เป็นเทพแห่งดวงอาทิตย์ มีเศียรเป็นนกเหยี่ยว ท่านกำเนินจากเทพนุน หรือแม่น้ำนุน มีสัญลักษณ์ประจำตัวคือนกเบนนูน เกาะที่ยอดพีระมิด ซึ่งทำให้เห็นว่าท่านนี่แหละยิ่งใหญ่จริงๆ มีวิสัยทัศน์ดั่งเหยี่ยว ออกบินตรวจตราทุกสรรพสัตว์
เทพราออกจากเมืองเฮลีโอโปลิส โดยใช่เรือสุริยันออกตรวจแคว้นทั้ง 12 แคว้น ทำให้เกิดแสงอาทิตย์ 12 ชั่วโมงใน 1 วัน นั่นเองครับผม

ต่อมาทรงสร้างเทพชู(ลม) เทพีเตฟนุต(ฝน) เทพเกบ(ปฏพี) เทพีนัต(ท้องฟ้า) และเทพฮาปี(แม่น้ำ) ซึ่งนั้นเป็นจุดเริ่มของเรื่องราวมากมายครับ และต่อมาเทพเกบและเทพนัต บุตรและธิดาของเทพราแต่งงานกัน(เอง) ได้กำเนิดเทพที่สร้างเรื่องราวความมันให้กับเราอย่างไรล่ะ! ประสูติทั้งสิ้น 5 องค์ด้วยกัน
คือ 1. เทพโอซิริส 2. เทพีไอซิส 3. เทพเซธ 4. เทพีเนฟติธ 5. เทพฮาร์มาคิส(สฟิงซ์)
 
 

เทพโอซีริส (Osiris)

บุตรองค์แรกแห่งเทพเกบและนัต ทรงเป็นเทพแห่งอารยธรรม ความสงบสุข และต่อมาเป็นเทพผู้ยิ่งใหญ่แห่งยมโลก มีชายาคือเทพีไอซิส (น้องสาว) พระองค์นี้เป็นผู้เริ่มสอนศิลปะวิทยาการแก่มนุษย์ ไม่ว่าจะเกษตรกรรม อาหาร ดนตรี สร้างวัดวาอาราม รูปพระลักษณ์เป็นเทพบุรุษสวมอาภรณ์ขาวแบบมัมมี่ หมวกทรงสูง ถือเครื่องหมายแห่งกษัตริย์ คือตะขอและแส้ ...โอซิริสเป็นผู้ครองอียิปต์ที่ทำให้อาณาจักรรุ่งโรจน์อย่างมาก แต่ต่อมาล่มสลายเพราะน้องชาย คือเทพเซธ อิจฉาริษยาหวังครองบัลลังค์แทน จึงออกอุบายฆ่าพี่ชายใส่โลงถ่วงน้ำ ทำให้เทพีไอซิสต้องออกติดตามหาแล้วทำการชุบชีวิตอีกครั้ง แต่ก็โดนเทพเซธฉีกร่างออกเป็นชิ้นๆอีกกกก ...ทีนี้จะชุบชีวิตเลยต้องใช้ความช่วยเหลือจากเทพหลายองค์เลย ทั้งลูกชายเทพฮอรัส ลูกชาย(ต่างเมีย)เทพอนูบิส เทพธอธ เทพเนฟธิส(น้องสาว&เมียน้อย&น้องสะใภ้) แต่พลันจะชุบชีวิตให้อีกครั้ง... ท่านโอซิริสก็มิยอมกลับมายังโลกมนุษย์เสียแล้ว ท่านคงชอบความสงบสุขและสุขใจจะครองภพยมโลกมากกว่า เลยกลายเป็นเทพเจ้าแห่งยมโลกไปซะฉิบ! (คนอียิปต์จะไม่กลัวความตายอีกต่อไป เพราะมีคนดีอย่างเทพโอซิลิสคุ้มครองไง)

 



เทวีไอสิส (Isis)

ชายาเทพโอซิริส รูปพระลักษณ์เป็นมนุษย์ที่มีศีรษะเป็นวัว ...หรือมีดวงจันทร์สวมบนศีรษะ ...หรือสวมมงกุฎรูปดอกบัวและมีหูเป็นข้าวโพด ...หรือรูปเขาวัวคู่โอบดวงสุริยะ (เยอะ แล้วแต่ชอบ) เทพีไอซิสเป็นเทพแห่งความอุดมสมบูรณ์ ได้รับความลำเค็ญมากระหว่างออกตามหาร่างของพระสวามีซึ่งถูกเทพเซธฆ่าตาย พระองค์ที่ทรงตั้งครรภ์อยู่ด้วยจึงให้กำเนิดเทพฮอรัสระหว่างทาง ว่ากันว่าสมัยทรงทำงานคู่กับพระสวามีนั้นทำให้อียิปต์เจริญรุ่งเรืองมาก เพราะพระองค์ทรงมีปัญญาเฉียบแหลม แถมมีผู้ช่วยเป็นเทพธอธแห่งปัญญา ซะด้วย

 


เทพเซธ (Seth)

เทพเซธแห่งความชั่วร้าย เทพแห่งความสะพรึงของทะเลทราย เป็นน้องชายและผู้สังหารโอซิริสซึ่งเป็นพี่ชาย พระองค์จึงได้ยึดอำนาจของอียิปต์ไว้(ระยะนึง) ก่อนถูกเทพฮอรัสแก้แค้นให้ผู้เป็นพ่อสำเร็จ พระองค์นั้นมีเศียรเป็นลา ได้ประสูติในฤกษ์ที่เลวร้าย ตอนคลอดฉีกครรภ์มารดาออกมา มีพระเนตรแดงและเกศาสีแดง ดูชั่วร้ายตั้งแต่เกิดเลยค่ะ ทุกคนก็พลอยหวาดระแวง ไม่แปลกเลยที่ต่อมาจะมีความอิจฉาริษยาพี่ชายที่ดีพร้อมกว่าทุกด้าน เก็บกดเป็นบ้า


 




เทพฮอรัส (Horus)

โอรสเทพโอซิริสและไอซิส สวามีของเทวีฮาธอร์ เป็นเทพนกเหยี่ยวผนวกรวมกับแสงสว่าง เป็นเทพแห่งท้องนภา เนตรขวาเป็นพระอาทิตย์ เนตรซ้ายเป็นพระจันทร์ รูปพระลักษณ์ศีรษะเป็นนกเหยี่ยว มีมงกุฎสองชั้นด้าบนเป็นรูปสุริยะ เทพฮอรัสเคยถูกเซธสังหารตอนพระเยาว์ แต่กลับมาเกิดใหม่และแก้แค้นแทนบิดาได้สำเร็จ ซึ่งตามประวัติศาสตร์ ฟาโรห์องค์ต่อๆมาจะยกย่องให้เป็นดุจดั่งเทพฮอรัส (มาจุติ) ทำให้มีรูปท่านเทพสลักพร้อมกับองค์ฟาโรห์เสมอๆ เหตุนี้เพราะท่านเป็นเหมือนตัวแทนแห่งความหลักแหลมและดวงตาที่รู้แจ้ง ดุจดั่งเหยี่ยวที่มองลงมาจากท้องฟ้า

 



เทพีฮาเธอร์ (Hathor)

เทวีแห่งนภากาศ เทวีแห่งความงาม ความรัก ความสุข คุณสมบัติแห่งเพศหญิง ลักษณะของพระองค์คือสวมศิราภรณ์รูปเขาวัวคู่โอบสุริยะ หรืออยู่ในรูปของวัว เทพีองนี้บางตำราได้กล่าวว่ากำเนิดในสมัยเดียวกับยุคเทพเจ้าราสร้างสรรพสิ่งใหม่ๆ โดยเป็นบุตรสาวของเทพรานั่นเอง


 


 



เทพีเนฟธิส (Nepthys)

ชายาของเทพเซธ เทวีแห่งความลึกลับและเทพีบ้านเรือน นางช่วยเหลือเทพีไอซิสในการรักษาวิญาณของเทพโอซิริส จึงถูกยกย่องว่าเป็นชายาอีกคนหนึ่งของโอซิริส ซึ่งบางตำรากล่าวว่าหลงรักโอซิริสอยู่แล้ว จึงออกอุบายเข้าหามหาเทพจนมีลูกชายชื่อ เทพอนูบิส ที่เกิดจากสัมพันธ์ลับ …หรือบ้างว่าเป็นลูกชายของเทพเซธนั่นแหละ รูปพระลักษณ์ทรงศิราภรณ์รูปไฮโรกราฟฟิค (ทรงบ้านและตะกร้า)


 
 



เทพอนูบิส (Anubis)

เทพแห่งความตาย ศีรษะเป็นหมาใน ทำหน้าที่ควบคุมพิธีกรรมเกี่ยวกับศพ พิทักษ์สุสาน เทพอานูบิสมีหน้าที่หลัก คือ การนำดวงวิญญาณของคนตายไปสู่ยมโลก ทั้งนี้ก็เพื่อให้วิญญาณผู้นั้นได้รับผลกรรมที่ตนได้ทำเอาไว้ก่อนตาย ต่อหน้าองค์เทพโอซิริส และยังเป็นเทพที่ริเริ่มการทำมัมมี่อีกด้วยค่ะ ส่วนรูปเศียรที่เป็นหมาในก็เดาไม่ยาก เพราะพฤติกรรมหมาในชอบขุดคุ้ยซากศพตามสุสาน และจะเห็นอยู่ตามทะเลทรายค่ะ



 


เทพธอธ (Thoth)

เทพแห่งเวทมนตร์และความรู้ทุกสาขา ลักษณะเป็นเทพมีรูปเศียรเป็นนกช้อนหอย Ibis หรือเป็นลิงบาบูน ถูกยกย่องเป็นเทพเจ้าแห่งพระจันทร์ที่สาดแสงโดยไม่ต้องพึ่งพระอาทิตย์ มีบทบาททุกครั้งในเรื่องลึกลับและตำนานต่างๆ ไม่ว่าจะปัญหาใหญ่ๆของเหล่าเทพ หรือแม้กระทั่งสงครามระหว่างเซธและฮอรัสก็ตาม (ที่เราจะได้ติดตามดูในภาพยนตร์นี้ไง) ส่วนการที่เทพมีสัญลักษณ์เป็นนกช้อนหอย คาดเดาว่ารูปทรงของปากนกชนิดนี้คล้ายรูปพระจันทร์เสี้ยว ส่วนลิงบาบูนก็เพราะลิงชนิดนี้มีพฤติกรรมการขับร้องแด่พระจันทร์ในยามค่ำคืน อันนี้ก็หาทราบไม่ ต้องกลับไปถามชาวไอยคุปต์จริงๆ

 



เทพีอนัต (Anat)

หรือตามตำราที่มักได้ยินกันคือ เทพีไนธ์ (Neith) ตามที่ข้าพเจ้าได้สืบค้นข้อมูลดูแล้ว สองพระองค์นี้น่าจะเป็นองค์เดียวกัน เธอมักอยู่คู่กับเทพีแอททาร์ต(Astarte),น้องสาว ซึ่งทั้งสองพระองค์เป็นเทพีแห่งสงคราม เป็นแม่อุปถัมภ์ของเหล่าทหารนักสู้ และยังเป็นนางอุปถัมภ์แห่งการทอ… ทออะไรนั่นน่ะหรอ ก็ทอผ้าห่อศพหรือมัมมี่อย่างไรล่ะ! เทพีองค์นี้ตามตำนานเล่าว่ากำเนิดมาเองจากแม่น้ำนุม เทียบเท่าเทพเจ้าราผู้ยิ่งใหญ่เลยทีเดียว หรืออีกตำราคือเป็นลูกสาวของเทพเจ้ารา... มีความสัมพันธ์เกี่ยวข้องเป็นภรรยาของเทพเซธ ..นะ.. คะ.. แต่ในภาพยนตร์โปรยมาว่าเป็นสมุน ก็หลาวววแต่… สมุนแบบไหนก็ลองไปดูกันเอง เทพีไนธ์มีสัญลักษณ์เป็นลูกศรไขว้กัน สวมมงเป็นโล่ค้าาา

 

   อัญเชิญทวยเทพมาเท่านี้ก่อนนะคะ ขอเล่าพอสังเขปเพื่อง่ายต่อการเม็มเรื่องราวไว้ระลึกถึงท่านยามเจอในภาพยนตร์ หรือตามสัญลักษณ์โบราณ วรรณคดีประวัติศาสตร์ก็ดี ….
 ขอฝากไว้ว่า …เรื่องราวใดๆ ตำนานใดๆ ล้วนมีข้อคิดแฝงอยู่เป็นบทเรียนให้เราเลือกและเช็คพฤติกรรมในการปฏิบัติต่อสิ่งต่างๆ... นอกจากการเรียนรู้เพื่อความเพลิดเพลินแล้วยังสามารถตั้งโจทย์เพื่อเข้าใจและหยิบข้อคิดมาพิจารณาตนเองได้เสมอ… ถ้าไม่มากไม่น้อยไป ก็ลองพิจารณาตามดูนะคะ ท่านผู้อ่านที่รักทุกคน

…หรือถ้าอยากพิจารณาให้ลึกลงไปอีกนั้น เราจะ เข้าใจ ถึง จิตใจ และที่มาของเหตุการณ์ต่างๆ ด้วยซ้ำไป….ยกตัวอย่างเช่น… บางที เมื่อได้พิจารณาถึงเทพเซธอีกครั้งหนึ่งแล้ว อาจไม่นึก เ ก ลี ย  ด เค้าเลย ก็ ไ ด้
 
 
 





.
.
.



.


 
 ------------------------------------------
ติดตามบทความเรื่องเล่าหรือติดต่อได้ที่ Fanpage : Run The World
และผู้เขียนได้ที่ IG : Varinthetale และ FB : Varin
 -------------------------------------------------------------
Created date : 17-02-2016
Updated date : 17-02-2016
กดติดตามกัน เพื่อรับเรื่องราวดีๆ
Post by : Varin the tale
นอกจากการทำสิ่งที่ต้องทำ เพื่อตัวเองและตอบแทนคุณผู้มีพระคุณ... เป้าหมายกว้างใหญ่ของทรายสีนั่นคือ การค้นพบและขยายเรื่องราวเอกลักษณ์อันเฉพาะ (Art of culture and talented) ของชาวไทยให้มีความภูมิใจและเด่นชัดในระดับนานาชาติ... Branding ประเทศไทยให้เป็น Land of talented... อย่างน้อยในฐานะคนไทยที่รักในหลวง ติดตามต่อได้ที่ เพจ Run The World

- Goto Top -
Lastest Update
 
Other Articles